Stanfordzka Skala Inteligencji Bineta
to indywidualny test inteligencji, pozwalający na precyzyjne określenie zdolności intelektualnych i szeroko rozumianego funkcjonowania poznawczego osoby badanej. Test Stanford Binet wykorzystywany jest najczęściej do diagnozy dzieci i młodzieży, choć nadaje się również do badania osób dorosłych.
Test inteligencji Bineta wykonywany jest jako element całościowej diagnozy psychologicznej dziecka. Wówczas do psychologa-diagnosty należy decyzja o włączeniu do badania skali Stanford Binet. Test wykorzystujemy również w trakcie diagnostyki psychologicznej dziecka w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Najnowsza, aktualnie stosowana wersja to Skala Inteligencji Stanford-Binet 5 (SB5). Stanford Binet pozwala na zbadanie apsketów inteligencji/funkcjonowania poznawczego, czyli:
- wiedzę,
- rozumowanie płynne,
- rozumowanie ilościowe,
- pamięć roboczą,
- przetwarzanie wzrokowo-przestrzenne.
Co istotne – każda z 5 skal dzieli się na 2 podskale: słowną (werbalną) i bezsłowną (niewerbalną), co oznacza, że wszystkie z wymienionych wyżej czynników badane są dwukrotnie. Jest to niewątpliwa zaleta testu, istnieje bowiem możliwość porównania obu wyników z każdej skali i sformułowanie na tej podstawie dodatkowych wniosków diagnostycznych.
Najważniejszy cel, jakim kierowali się autorzy najnowszej wersji Skali Stanford Binet 5 („test SB5”) , to stworzenie możliwości precyzyjnego i rzetelnego badania jak najszerszej grupy osób – począwszy od tych o niskim poziomie funkcjonowania poznawczego, a skończywszy na osobach ponadprzeciętnie uzdolnionych. Opracowane dla testu Stanford Binet normy obejmują populację od 2. do 69. roku życia, a więc i w kwestii wieku test SB5 można uznać za bardzo uniwersalny.
Test Inteligencji Bineta stosowany jest najczęściej w przypadku podejrzenia, że rozwój osoby badanej (najczęściej dziecka lub nastolatka) odbiega od normy. Jako jedno z nielicznych narzędzi diagnostycznych, Skala Stanford Binet pozwala na precyzyjne badanie stopnia niepełnosprawności umysłowej (stopień lekki i stopień umiarkowany). Umożliwia także rozpoznanie dzieci o wybitnych zdolnościach intelektualnych
Skala Bineta została bardzo wysoko oceniona przez Komisję ds. Testów Psychologicznych Polskiej Akademii Nauk i znalazła swoje miejsce w wykazie narzędzi diagnostycznych rekomendowanych przez Ministra Zdrowia.
Test SB5 stosowany jest najczęściej do badania dzieci i młodzieży, głównie ze względu na to, że pozwala skutecznie rozpoznać wiele, nawet bardzo nieznacznych odchyleń od normy intelektualnej w procesie rozwoju. Diagnozowane przez test Bineta dla dzieci zaburzenia intelektualne mogą mieć bardzo różne podłoże, takie jak między innymi: niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia organiczne, specyficzne odchylenia rozwojowe i inne. Skala Stanford Binet stosowana u dzieci i młodzieży pozwala – dzięki „wychwytywaniu” u dziecka konkretnych objawów – między innymi na diagnostykę:
- specyficznych trudności w uczeniu się (dysgrafia, dysleksja, dyskalkulia);
- zaburzeń rozwoju językowego (takich jak np. opóźniony rozwój mowy, czy SLI – specyficzne zaburzenia językowe);
- zaburzeń uwagi (głównie: ADHD i ADD);
Test Bineta dla dzieci może również stanowić istotne uzupełnienie diagnostyki prowadzonej w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu, w tym Zespołu Aspergera.
Przebieg badania:
Realizując badanie przy użyciu testu Stanforda Bineta, można uzyskać cztery wyniki w odniesieniu do poziomu różnych rodzajów inteligencji:
- pełną skalę IQ
- skróconą skalę IQ
- niewerbalną skalę IQ
- werbalną skalę IQ
Zgodnie z instrukcją dołączoną do testu Stanford Binet, średni czas trwania badania przy jego użyciu wynosi od 15 do 75 minut. W przypadku skali skróconej – szacuje się, że jest to od 15 do 30 minut, przy skali pełnej – od 45 do 75 minut. Warto jednak podkreślić, że są to jedynie dane szacunkowe, bowiem większość zadań w Skali Stanford Binet nie ma odgórnie narzuconych ograniczeń czasowych. Oznacza to, że przebieg całego testu może trwać nawet np. 5 godzin (lub więcej), a wiele zależy tu od indywidualnych predyspozycji badanego. W niektórych przypadkach zaleca się, aby badanie podzielić na więcej części, pamiętając jednak, by były one realizowane w stosunkowo krótkich (np. tygodniowych) odstępach czasowych.